Suikerstraat
-
Suikerstraat 2
- Datering: 1916
- Oorspronkelijke functie: Woon-bedrijfspand
- Postcode: 3311VV
Opmerking
Als hoekpand is Suikerstraat 2 een onderdeel van het gemeentelijk monument Voorstraat 454-456.
Bijlage
-
9122586.pdf (opent in een nieuw venster)
-
Suikerstraat 15-17
- Postcode: 3311VV
Omschrijving
Voor de objecten die als 'Beeldbepalend pand' zijn aangewezen is helaas geen redengevende omschrijving beschikbaar.
Publicaties
- Vereniging Oud-Dordrecht, De "Adriaanskerk", tijdschrift nr.3 1986.
-
Suikerstraat ongenummerd (naast 21-27)
- Datering: 1652
- Oorspronkelijke functie: Werkplaats
- Bouwstijl: Classicistisch
- Postcode: 3311VV
Algemene beschrijving
Hoekpand.
Ligging
Tot in de 16e eeuw aan de stadsomwalling gesitueerd gebied, onderdeel van het centrum, nu een gebied met gemengd bedrijfsmatige en woonbebouwing. Gesitueerd op een hoek tussen het Slikveld en de Voorstraat.
Hoofdvorm
Pand op bijna rechthoekig grondplan in één bouwlaag met kap.
Bouwgeschiedenis
De huidige Suikerstraat is pas ontstaan aan het begin van de 17e eeuw. Tot die tijd was de straat gewoon onderdeel van de Vest langs de middeleeuwse stadsmuur. De stadsmuur werd hier de Lotkens of Lotgens genoemd, waarschijnlijk verwijzend naar de in de muur aanwezige bogen waarin een soort loodsen gebouwd waren. Vanaf de Lotkenstoren aan het eind van de Boogjes liepen de Lotkens met een grote bocht langs de Mr. Jan Adriaenstoren of Mr. Jan Daniëlstoren en een toren die in 1590 Couwenoort werd genoemd, tot aan de Oude Vuilpoort aan het eind van de Voorstraat. De huidige Molenstaat heette in 1410 'tzukers strate naar de plaatselijke grondeigenaar Zuker of Suger. Direct vóór de stadsmuur lag de rond 1300 gegraven Spuihaven.
Buiten de Vuilpoort lag de Sint Adriaansbuurt aan de dijk van de Grote Waard. Na de Sint Elisabethsvloed van 1421 kwam de dijk al in 1424 weer boven water te liggen en werd het gebied 'nyewen lande buten der vulpoirte' genoemd. In 1425 werd hier het Leprooshuis gebouwd en in 1452 volgde de Sint Adriaanskerk als parochiekerk. Beide lagen aan de oude dijk of Sint Adriaansstraat, nu Prinsenstraat en Sluisweg.
De middeleeuwse stadsmuur in het nieuwe stadsdeel werd pas tussen 1617 en 1619 afgebroken. Het oorspronkelijke noordwestelijke tracé van de Spuihaven werd in dezelfde periode gedempt.
Het tracé van de oude stadsmuur werd vervolgens omgevormd tot een straat die in 1677 de Groote Zuykerstraat werd genoemd, nu Suikerstraat. De huidige Molenstraat wordt in 1590 nog '...suyckerstraetgen binnen deser stede tusschen de cellebroeders thuyn (Dolhuis) aen deen sijde ende den rosmolen' genoemd. In 1612 werd echter al geschreven over 't meulenstraetken. Molen is waarschijnlijk de verwijzing naar de in 1590 nabijgelegen rosmolen. De oudste panden aan de westzijde van de Suikerstraat kunnen dus niet ouder zijn dan 1619. In dat jaar werd ook de Mr. Jan Adriaenstoren of Mr. Jan Daniëlstoren, die stond ter hoogte van het pand met de gevelsteen met de kuiper uit 1652, afgebroken.
De gevelsteen is afkomstig van een 30 meter zuidelijker gelegen en in 1939 gesloopt pand.
Beschrijving exterieur per gevel
Voorgevel
De gevel bezit een hoge plint bekleed met hardstenen platen, die zijn voorzien van een barokke versiering met in- en uitzwenkende bladmotieven.
Centraal bevindt zich tussen vlakke houten pilasters een deuropening met een vlakke deur. De pilasters dragen een gecementeerde waterslag. Boven het kalf is het gevelvlak dichtgezet met metselwerk in geelbruine baksteen in kruisverband met een dagstreep in het voegwerk. In dit gevelvlak bevindt zich een polychroom beschilderde gevelsteen met een voorstelling met tonnen, een kuiper en hoepels. In de voorstelling staat het jaartal 1652. Onder de voorstelling bevindt zich een banderol met de tekst HYER KVYPMEN OLY VATEN EN MEN VERKOEPMENSE. De gevelsteen is na 1980 hier aangebracht.
Aan weerszijden van de entree is de gevel opgetrokken in geelbruine baksteen in kruisverband met een dagstreep in het voegwerk. Vermoedelijk zijn deze muurvlakken en het gedeelte boven het kalf dichtgezette vensteropeningen.
Aan de linker zijde is de hoek voorzien van een gecementeerde strook.
Boven de waterslag is het muurwerk opgetrokken in roodbruine baksteen in kruisverband met een klezoren hoekverband en gesneden voegwerk.
Centraal bevindt zich een met metselwerk dichtgezette gevelopening.
Het muurwerk wordt beëindigd met een houten gootboei van de op het muurwerk gesitueerde goot.
Achtergevel
De gevel is tot het niveau van de eerste verdieping afgedekt door een latere éénlaags aanbouw. De gevel is opgetrokken in geelbruine baksteen in kruisverband.
Centraal bevindt zich in het metselwerk een vensteropening met in het gemoderniseerde kozijn een vaste beglazing.
Het muurwerk wordt beëindigd met een houten gootboei.
Linker zijgevel
De gevel is opgetrokken in licht bruinrode baksteen in kruisverband met platvol voegwerk.
De gevel wordt beëindigd met een op houten klossen uitkragende bakgoot.
Kap
Het dak met piramidevorm is gedekt met rode verbeterd Hollandse pannen.
Beschrijving interieur per bouwlaag
Niet opgenomen.
Waardering
Cultuurhistorische waarde
Het pand is van cultuurhistorische waarde vanwege zijn typologie als 17e-eeuwse werkplaats. Van belang vanwege de hoge ouderdom.
Architectonische waarde
Het pand is van architectonische waarde vanwege de eenvoudige utilitaire vormgeving met rijke details.
Gaafheid
Het object is weinig gewijzigd, waardoor de cultuurhistorische en architectonische waarden redelijk goed bewaard zijn gebleven. De bouwkundige staat is goed.
Situering
Het pand heeft als hoekpand en als onderdeel van de gevelwand aan de Suikerstraat hoge ensemblewaarde.
Unieke waarde
Het object heeft een typologische, architectonische en bouwhistorische hoge zeldzaamheidswaarde.
Publicaties
- Jacqueline Hoevenberg, De Kuiper in de Suikerstraat, tijdschrift Vereniging Oud-Dordrecht nr.3 2010.
Bijlage
-
9122501.pdf (opent in een nieuw venster)
-
Suikerstraat 78
- Postcode: 3311VV
Omschrijving
Voor de objecten die als 'Beeldbepalend pand' zijn aangewezen is helaas geen redengevende omschrijving beschikbaar.
-
Suikerstraat 80
- Postcode: 3311VV
Omschrijving
Voor de objecten die als 'Beeldbepalend pand' zijn aangewezen is helaas geen redengevende omschrijving beschikbaar.