Sluisweg

• Sluisweg 1
  • Datering: 1896
  • Oorspronkelijke functie: Woonhuis
  • Bouwstijl: Eclecticisme
  • Architect: Veth
  • Postcode: 3311WV
   

  Algemene beschrijving

  Bedrijfspand in twee bouwlagen met kap.

  Ligging

  Het object is gelegen in de 19e eeuwse schil op de kruising van twee wegen (Sluisweg en Achterhakkers) op de hoek van een nagenoeg gesloten gevelwand.

  Hoofdvorm

  Pand op vrijwel rechthoekig grondplan in twee bouwlagen met kap.

  Bouwgeschiedenis

  In november 1896 wordt vergunning verleend voor de bouw van een pand in twee bouwlagen naar ontwerp van architect H.W. Veth.

  Huibert Willem Veth, architect en gemeenteraadslid te Dordrecht werd in Dordrecht geboren op 26 augustus 1833 en overleed aldaar op 26 mei 1909. Veth heeft tussen 1858 en 1906 een uitgebreid oeuvre gerealiseerd van ondermeer nieuwbouw van woningen, villa's, woningbouwcomplexen en fabrieksgebouwen. Daarnaast realiseerde hij vele verbouwingen en de restauratie van de Grote Kerk.

  In 1911 is het hoekpand Achterhakkers - Sluisweg uitgebreid naar ontwerp van architect H.A. Reus. Opdrachtgever was de heer Hugo van Gijn, broer van de bekende Dordtenaar Simon van Gijn. Hij woonde in het pand van 1911 tot zijn dood in 1938 en was o.a. kamerlid.

  Architect H.A. Reus (1872-1935) was opgeleid aan de Rotterdamse Academie voor Bouwkunst en al vanaf 1892 werkzaam in Dordrecht. In 1917 associeerde Reus zich met B. van Bilderbeek (Amsterdam in 1876 / Dordrecht in 1955). Het duo werkte niet alleen tientallen jaren samen aan tal van projecten in Dordrecht maar verrichtten ook, met name restauratiewerkzaamheden, buiten de stad.

  In 1925 kwam C.C. Basters als bouwkundig tekenaar bij Reus en Van Bilderbeek in dienst. Na de oorlog in 1945, toen Reus inmiddels was overleden, werd Basters de nieuwe compagnon van Van Bilderbeek. Het bureau droeg tot 1956 de naam Van Bilderbeek & Basters. Later werd het bureau Basters en De Vries en tegenwoordig heet het bureau Lugten Malschaert Architecten (Dordrecht).

  Beschrijving exterieur per gevel

  Voorgevel

  De gevel in twee bouwlagen is geheel gecementeerd met een voegverdeling en kent vier vensterassen. Oorspronkelijk was de gevel aan de linker zijde één vensteras breder. Ten gevolge van dijkverzwaring is het pand ingekort. De linker vensteras is als risaliet enigszins vooruitgeschoven.

  In elke as bevindt zich op de begane grond en de verdieping een met een korfboog gesloten vensteropening. De vensteropeningen zijn omkaderd met een gecementeerde lijst met aan de bovenzijde een sierelement. In de vensteropeningen bevindt zich in het kozijn een schuifvenster met een ongedeeld onder- en bovenraam.

  Ten gevolge van een gewijzigd niveau van het maaiveld liggen de hardstenen lekdorpels op de begane grond vrijwel op maaiveldniveau.

  De gevel wordt beëindigd met een hoofdgestel met in het vlakke fries als mezzanino met in elke vensteras een liggend ovaal venster omkaderd met een gecementeerde lijst, voorzien van een ongedeeld raam.

  Achtergevel

  (aangezien er geen mogelijkheid is geboden tot opname, is de gevel beschreven voor zover zichtbaar vanaf de openbare weg)

  De gevel is op de begane grond en de verdieping afgedekt met een latere aanbouw.

  De gevel wordt beëindigd door een houten gootboei van de op het muurwerk gesitueerde goot.

  Linker zijgevel

  De topgevel in drie bouwlagen is geheel gecementeerd met een voegverdeling en kent drie vensterassen.

  In elke as bevindt zich op de begane grond en de verdieping een met een korfboog gesloten vensteropening. De vensteropeningen zijn omkaderd met een gecementeerde lijst. In de vensteropeningen bevindt zich in het kozijn een schuifvenster met een ongedeeld onder- en bovenraam.

  Centraal op de begane grond bevindt zich een met een korfboog gesloten deuropening omkaderd met een gecementeerde lijst. In de deuropening bevindt zich een kozijn met dubbele deuren bekleed met staand verwerkte delen en een ongedeeld bovenlicht.

  Centraal op zolderniveau bevindt zich een liggend ovaal venster omkaderd met een gecementeerde lijst, voorzien van een ongedeeld raam.

  De topgevel is afgewerkt met een dekplaat.

  Kap

  Het asymmetrische zadeldak is gedekt met gesmoorde oudhollandse pannen. De nok is afgewerkt met lood.

  In het achterdakvlak staat een moderne dakkapel met plat dak.

  Beschrijving interieur per bouwlaag

  (aangezien er geen mogelijkheid is geboden tot opname, is de beschrijving gebaseerd op gegevens van het bureau MZA van de gemeente Dordrecht)

  De entree, de trappen en de stijlkamer vertonen duidelijk kenmerken van de periode (1910-1920) waarin de Jugendstil en art deco populair waren.

  Voormalige eetkamer

  De betimmeringen van de stijlkamer van wanden en plafonds zijn geheel uitgevoerd in eikenhout en gemaakt door de firma H.P. Mutters & Zoon uit Den Haag. Het snij- en beeldhouwwerk aan de betimmeringen en de schouw is uitgevoerd door de heer M.J. Hack uit Amsterdam. In het houtsnijwerk is een grote diversiteit aanwezig, geen paneel heeft eenzelfde bewerking. Alles is bewerkt, zelfs de neggen van de kozijnen in de wand naar de gang zijn voorzien van houtsnijwerk.

  Entreehal en de trappen

  Op de begane grond aan de achterzijde bevinden zich twee entrees in naast elkaar gelegen glazen puien die zijn omlijst met in art deco stijl bewerkte zuiltjes.

  De hal voor de stijlkamer heeft nog de inrichting uit 1910 met een glaskap en daaronder een 'cassetteplafond' met geprofileerde kozijnen met glas (onder verlaagd plafond). Verder zijn nog alle originele glas en paneeldeuren aanwezig, de lambrisering en de trappen naar zowel de eerste als naar de tweede verdieping. Alleen de top van de hoofdbaluster op de begane grond ontbreekt, maar bij de tussenbaluster is de bewerking nog volledig in tact. De trapstijlen zijn fraai bewerkt, verschillend per trap. De trap naar de tweede verdieping heeft zo mogelijk nog meer allure dan de trap naar de eerste verdieping.

  Beschrijving tuin

  De tuin bezit geen monumentale waarden.

  Waardering

  Cultuurhistorische waarde

  Het pand is van cultuurhistorische waarde als uiting van de sociaal-economische en maatschappelijke ontwikkeling van Dordrecht, als een woonhuis opgenomen in een bedrijfscomplex.

  Architectonische waarde

  Het pand is van architectonische waarde omdat de architectuur van het object een gaaf en herkenbaar voorbeeld is van een kenmerkende cultuurhistorische ontwikkeling in de bouwkunst. De architectonische opzet van met name het interieur is bijzonder.

  Gaafheid

  Het object is in hoofdopzet sinds de verbouwing door Reus grotendeels ongewijzigd, waardoor de cultuurhistorische en architectonische waarden bewaard zijn gebleven. De bouwkundige staat is matig tot redelijk.

  Situering

  Het object is mede door de ligging op de straathoek als beeldbepalend object van belang in het straatbeeld.

  Unieke waarde

  In architectonisch en bouwkundig opzicht bezit het object een zeldzaamheidswaarde en voor wat betreft het interieur een zeer hoge zeldzaamheidswaarde.

  Publicaties

  • Angenetha Balm-Kok, Wonen en werken Buyten de Sluyspoort: Het hoekhuis Sluisweg 1 te Dordrecht, 2021.

  Bijlage

  • 
    9122026.pdf (opent in een nieuw venster)

  ---

• Sluisweg 37-39
  • Postcode: 3311WV
   

  Omschrijving

  Voor de objecten die als 'Beeldbepalend pand' zijn aangewezen is helaas geen redengevende omschrijving beschikbaar.

  ---