Mazelaarsstraat
-
Mazelaarsstraat 1 en 3
- Datering: 1940
- Oorspronkelijke functie: Pakhuis
- Bouwstijl: Delftse School
- Architect: Bakker & van Herwijnen
- Postcode: 3311CL
Algemene beschrijving
Voormalig pakhuis met kantoor en bovenwoning, nu woonhuis.
Ligging
Gesitueerd in de Mazelaarsstraat, op de kop van het bouwblok tussen het Maartensgat en de Hooikade.
Hoofdvorm
Koppand op rechthoekig grondplan in twee bouwlagen, waarvan één in de kap.
Bouwgeschiedenis
Tot het midden van de 17e eeuw was Dordrecht aan de rivierzijde gesloten met een stadsmuur. In de 17e eeuw ging het economisch voorspoedig in Dordrecht. De Oude en Nieuwe Haven voldeden niet meer en in 1647 besloot het stadsbestuur tot de aanleg van een nieuwe haven en handelskade. Maartensgat is vernoemd naar de aannemer Maerten Gillisz vander Pijpen. Aan het Maartensgat verrezen enkele graanpakhuizen, maar werd stilaan voor enkele rijke kooplieden een aantrekkelijke plek om te wonen.
Door de Mazelaarsstraat liepen de zakkendragers vanaf de zakkendragerspoort naar de zakkendragersbrug. De opvallende vorm van het pand is waarschijnlijk historisch bepaald, het hogere gedeelte verwijst naar een voormalig pand.
In 1940 wordt een vergunning verleend voor de bouw van een pakhuis met kantoor en bovenwoning naar het ontwerp van architectenbureau Bakker & Herwijnen.
Beschrijving exterieur per gevel
Voorgevel
De gevel is opgetrokken in rode baksteen in Noors kettingverband met terugliggend voegwerk. De gevelopeningen zijn gesloten met een steens hanekam. In de vensteropeningen ligt een lekdorpel van keramische lekdorpelstenen.
De gevel telt aan de linker zijde nagenoeg anderhalve bouwlaag en is beëindigd met een keramische tegel als deksteen. De hoek met de linker zijgevel is afgeschuind.
In de gevel inclusief de afgeschuinde hoek bevinden zich viermaal een vensteropening met een kozijn met een negenruits onderraam en boven het kalf een drieruits bovenraam met een glas-in-loodvulling. Rechts hiervan bevindt zich een segmentboogdeuropening, waarvan de dagkanten in blokken natuursteen zijn uitgevoerd. De deuropening is gesloten met een anderhalfsteens segmentboog tussen natuurstenen aanzetblokken.
Terugliggend bevindt zich een kozijn met een houten deur met bovenin een zesruits glaspaneel. Voor de deur liggen een stoep en twee gemetselde treden, afgewerkt met een rode keramische plavuis.
De gevel telt in het middengedeelte twee en een halve bouwlaag en is beëindigd met een houten boeiboord van de op het muurwerk gesitueerde bakgoot. Aan de rechter zijde is de gevel achter een buitentrap teruggelegd.
Op de begane grond bevinden zich drie kleine vensteropeningen met in het kozijn een vierruits raam. Boven de vensteropeningen is een rondboog met iets uitgemetselde baksteenkoppen opgenomen.
Rechts hiervan bevindt zich een brede deuropening, gesloten met een anderhalfsteens segmentboog tussen natuurstenen aanzetblokken.
Hiernaast bevinden zich twee kleine vensteropeningen met in het kozijn een vierruits raam.
Op de eerste verdieping bevindt zich een brede vensteropening met een drielicht met een breed middengedeelte met een ongedeeld onderraam en een vierruits raam boven het kalf. Aan weerszijden bevindt zich een zesruits onderraam en een tweeruits raam boven het kalf. De bovenramen zijn voorzien van een glas-in-loodvulling.
Links van de overgang naar het terugliggende geveldeel is de gevel voorzien van een driezijdige erkeruitbouw, die door de gootlijn heen hoger is opgetrokken.
In de uitbouw bevindt zich op de eerste verdieping een kozijn met aan de voorzijde een ongedeeld onderraam en boven het kalf een vijfruits bovenraam. In de kozijndelen aan weerszijden (links één en rechts twee) bevindt zich een zesruits onderraam en een tweeruits raam boven het kalf. Alle bovenramen zijn voorzien van een glas-in-loodvulling.
Op zolderniveau bevindt zich in de uitbouw aan de voorzijde een tweelicht met zesruits ramen en rechts hiervan in de twee kozijndelen een zesruits raam.
De achter een buitentrap terugliggende gevel aan de rechter zijde telt drie bouwlagen en is beëindigd met een houten boeiboord van de op het muurwerk gesitueerde bakgoot.
De treden van de gemetselde buitentrap zijn afgewerkt met rode keramische plavuizen.
De trap is aan de buitenzijde voorzien van een ijzeren spijlenhekwerk.
Op de eerste verdieping bevindt zich bovenaan de buitentrap een deuropening, voorzien van een houten kader met geprofileerde stijlen en een kleine luifel. In de deuropening bevindt zich een dichte paneeldeur. Boven de luifel bevindt zich een klein bovenlicht met een glas-in-loodvulling.
Rechts hiervan bevindt zich een kleine vensteropening met in het kozijn een vierruits raam.
Op de tweede verdieping bevinden zich twee vensteropeningen met in het kozijn een negenruits raam.
Linker zijgevel
De gevel is opgetrokken in rode baksteen in noors kettingverband met terugliggend voegwerk. De gevel, die nagenoeg anderhalve bouwlaag telt, is beëindigd met een keramische tegel als deksteen.
In de gevel bevindt zich een vensteropening, die is gesloten met een steens hanekam, met boven keramische lekdorpelstenen een kozijn met een negenruits onderraam en boven het kalf een drieruits bovenraam met een glas-in-loodvulling.
De halve topgevel van de hoge bouwmassa is identiek in twee en een halve bouwlaag opgetrokken in baksteen. Het gevelvlak is beëindigd met de kantpannen van de dakbedekking. Aan de linker zijde is de gevel als schoorsteen hoger opgetrokken.
Op de eerste verdieping bevindt zich een deuropening, die is gesloten met een steens hanenkam, met een gemoderniseerde deur met een dicht onderpaneel en een ongedeeld glaspaneel boven.
Op zolderniveau bevindt zich een vensteropening, die is gesloten met een steens hanenkam, met een gemoderniseerde invulling.
Rechter zijgevel
De topgevel, die drie bouwlagen telt, is opgetrokken in rode baksteen in noors kettingverband met terugliggend voegwerk. De gevelopeningen zijn gesloten met een steens hanenkam. In de vensteropeningen ligt een lekdorpel van keramische lekdorpelstenen.
De gevel wordt beëindigd met de kantpannen van de dakbedekking van de gemetselde schouders tot de top.
Op de begane grond bevindt zich een brede deuropening, gesloten met een anderhalfsteens segmentboog tussen natuurstenen aanzetblokken. In de deuropening bevinden zich dubbele houten deuren.
Op de eerste verdieping bevinden zich drie vensteropeningen met in het kozijn een vierruits onderraam en boven het kalf een tweeruits bovenraam.
Op de tweede verdieping bevinden zich twee vensteropeningen met een gemoderniseerde invulling.
Kap
Het zadeldak van het hoge bouwdeel aan de zijde van het Maartensgat en de kapjes op de dakkapel en de erkeruitbouw zijn gedekt met rode OVH-pannen.
In het voordakvlak staat een dakkapel met een met pannen gedekt kapje met aan de voorzijde een tweelicht met ongedeelde ramen.
Het platte dak van het gedeelte aan de zijde van de Hooikade fungeert als balkon, begrenst met een gemetselde borstwering. Het balkon is afgewerkt met rode keramische plavuizen.
Beschrijving interieur per bouwlaag
Begane grond
Aan de zijde van het Maartensgat is het pand over ongeveer 2/3 van de totale lengte niet ingedeeld. Aan de zijde van de Hooikade bevindt zich achter de voordeur een portaal met aansluitend een toilet en aan de linker zijde twee kantoorruimten.
Eerste verdieping
Achter de voordeur ligt de hal annex trappenhuis met ernaast het toilet. Aan de zijde van het Maartensgat bevindt zich de keuken en aan de andere zijde twee kamers (en-suite).
De schuifdeuren zijn voorzien van een glas-in-loodvulling. In de kamers bevindt zich een betegelde schouw. De plafonds zijn afgetimmerd met gipsplaten.
De sanitaire ruimte is voorzien van een halfhoge wandafwerking in gele tegels.
Tweede verdieping / zolder
De trap sluit aan op een overloop met een gang tegen de achtermuur. Aan de zijde van het Maartensgat bevindt zich een slaapkamer. Aan de zijde van het Maartensgat bevinden zich vier slaapkamers.
Waardering
Cultuurhistorische waarde
Het complex is van cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een woon- en bedrijfspand, gebouwd in 1940, in een gebied dat halverwege de 17e eeuw ontstaan is als uitbreiding op de havens.
Architectonische waarde
Het pand is van architectuurhistorisch belang door het ontwerp van het pand in de traditionele stijl van de Delftse School. Het interieur is nog grotendeels authentiek.
Gaafheid
Het pand is van belang door de gaafheid van hoofdvorm, exterieur en interieur. De bouwkundige staat is redelijk.
Situering
Het complex heeft stedenbouwkundige waarde als hoekafsluiting van de Hooikade en het Maartensgat en door de ligging in de Mazelaarsstraat aan de as van de Mazelaarsbrug.
Bijlage- 9122357.pdf (opent in een nieuw venster)
-
Mazelaarsstraat 2 en 4
- Naam: Zakkendragershuisje
- Datering: XVIII
- Oorspronkelijke functie: Woonhuis
- Postcode: 3311CL
Omschrijving
"Zakkendragershuisje", HUISJE van alleen begane grond met hoog schilddak. Schuiframen stijl XVIII. Bel (1762).
Gebouw van algemeen belang wegens oudheidkundige en kunsthistorische waarde.
Publicaties
- Kitty Römer-Hurkmans en Jan Koonings, Verhalen van Dordrecht 6: Het Zakkendragersgilde, 2006.
Externe links