Haaswijkweg West
-
Haaswijkweg West 108
- Naam: Noordhoeve
- Datering: 1912
- Oorspronkelijke functie: Boerderij
- Bouwstijl: Eclecticisme
- Postcode: 3319GE
Objectomschrijving
Voormalige boerderij, nu woonhuis annex bedrijfsruimte, van het kop-romp-type met het woongedeelte aan de linker zijde op rechthoekige plattegrond in twee bouwlagen waarvan één in de kap. De oorspronkelijke boerderij, waarvan het huidige woonhuis resteert, is in opdracht van J. Leeuwenberg in 1912 gebouwd. De schuur op rechthoekige plattegrond is in opdracht van A.W. Leeuwenberg volgens gewijzigd plan herbouwd na een brand in 1952.
Algemene omschrijving
Exterieur
De gevels van het woonhuis zijn opgetrokken in bruinrode baksteen in kruisverband, met toepassing van donkerbruinrode baksteen in de plint. Speklagen in cementpleister zijn toegevoegd ter hoogte van de onderdorpel en het kalf van de vensters. De vensteropeningen met een hardstenen onderdorpel, worden gesloten met een steense segmentboog in hardrode machinale baksteen tussen aanzetblokken in cementpleister en met toepassing van een sluitsteen in hetzelfde materiaal. De zwik is gevuld met schuin gemetselde baksteen.
De gelijste houten bakgoten zijn geplaatst op bewerkte houten consoles. De mansardekap met aan de voorzijde een wolfseind is gedekt met gesmoorde Tuiles-du-Nordpannen. In het uiteinde van de nok is een keramische piron geplaatst.
De voorgevel is symmetrisch van opzet met op de begane grond aan beide zijden een breed drielicht met onder- en bovenramen. De middenramen hiervan zijn vast en de overige uitgevoerd als draai- (onder) dan wel klapraam (boven). Tussen de ramen is een gevelsteen met het opschrift "S.J. Leeuwenberg 14/9 1912" ingemetseld. Op de verdieping zijn drie vensteropeningen gespaard, waarvan de middelste in de as. Elke vensteropening bezit een schuifvenster.
In de rechter zijgevel bevindt zich rechts uit het midden de entree. Drie hardstenen treden leiden tot een rijzige houten deur met klein bovenlicht. Volgens mededeling van de bewoner is de deur secundair gebruikt en betreft het in oorsprong een dubbele deur. De in eclectische stijl uitgevoerde deur is derhalve symmetrisch over de as, met onder een opgelegd paneel met verhoogde spiegel. Hierboven bevindt zich een geprononceerde lijst als basis voor een raam, dat is voorzien van een gietijzeren rooster. Een tweede zware lijst vormt de overgang naar het bovendeel met een cirkelmotief.
Geheel links in de gevel bevindt zich een smalle hoge vensteropening met een ongedeeld onder- en bovenraam. Rechts naast de entree is een brede vensteropening gespaard met aan weerszijde van de vaste middenstijl een ongedeeld onder- en bovenraam.
In het dakvlak staan twee dakkapellen met een lessenaarsdak, aankappend in de hoofdkap. De oorspronkelijk hoog opgaande schoorsteen is vervangen en verlaagd.
De linker zijgevel bezit geheel rechts een breed drielicht met bovenramen. Dit venster is een later toegevoegde kopie van de vensters in de voorgevel. Van oorsprong bevond zich hier een smal venster, gelijk aan die in de voorgevel. De middenramen hiervan zijn vast en de overige uitgevoerd als draai- (onder) dan wel klapraam (boven). Aan de linker zijde bevindt zich een brede vensteropening, met aan weerszijde van de vaste middenstijl een ongedeeld onder- en bovenraam. Links van het midden is de gevel deels hoger opgetrokken tot geveltop. In het muurvlak bevindt zich een hoge vensteropening met een kozijn met een vaste middenstijl en een ongedeeld onder- en bovenraam gescheiden door een geprofileerd kalf. Opmerkelijk is dat op de bouwtekening dit element niet staat aangegeven; echter qua materiaalgebruik en uitvoering lijkt het authentiek. De oorspronkelijk hoog opgaande schoorsteen is vervangen en verlaagd.
Het bedrijfsgedeelte bestond blijkens de bouwtekening uit een schuur van vergelijkbare afmetingen met de huidige schuur. Het is niet ondenkbaar dat bij de brand in 1952 een deel van de schuur bewaard is gebleven en dat onderdelen hergebruikt zijn. Bouwsporen in met name de rechter zijgevel duiden er op dat ruim drievijfde van de lengte nog muurwerk uit 1912 betreft. Evenzo is de voorgevel nog vrij authentiek.
De voorgevel bezit in de hoek met het woonhuis een deuropening, waarvan de segmentboog boven de doorgang in uitvoering gelijk is aan die in het woonhuis. De brede doorgang hiernaast is verhoogd en gesloten door een rechte betonnen latei. In oorsprong werd de doorgang gesloten middels een segmentboog. In de penant tussen de deuropening en de doorgang is een gevelsteen ingemetseld met het opschrift "A.W. Leeuwenburg 8/9 - 1952". Boven de doorgang bevindt zich een halfrond ijzeren radvenster. In de nok direct onder de gootlijst van het wolfseind bevindt zich een klein ijzeren halfrond stalraam.
De rechter zijgevel is op zes achtruits ijzeren stalramen na geheel gesloten. Het meest rechtse deel van de gevel is in 1952 hernieuwd opgetrokken in Vlaams verband.
De linker zijgevel, opgetrokken in Vlaams verband, bezit naast zes betonnen zesruits stalramen twee toegangen, waarvan er een gecombineerd is met een klein venster.De achtergevel is in 1952 nieuw opgetrokken in Vlaams verband. Aan de linker zijde bevindt zich een hoge doorgang, afgesloten met dubbele houten deuren. Hiernaast drie vensteropeningen, die met plaatmateriaal zijn dichtgezet. Geheel rechts is een glasdeur toegevoegd. In de geveltop bevindt zich een ijzeren raam met onder een zesruits verdeling en een halfrond bovenraam.
Het zadeldak met wolfseind aan de voorzijde en de dakkapellen zijn gedekt met gesmoorde Muldenpannen. In rode Muldenpannen is aan beide zijden de naam van de boerderij "Noordhoeve" ingedekt.
Het erf wordt van de openbare weg gescheiden door een haag, waarin een smeedijzeren spijlenhekwerk, afgehangen tussen gecanneleerde hekpalen, is opgenomen.
Interieur
Het interieur van het woonhuis is sedert de bouw minimaal gewijzigd. Achter de entree bevindt zich een vestibule, die van de gang is gescheiden door een pui met tochtdeur, voorzien van geëtst gefigureerd glas.
Aan het uiteinde van de gang bevindt zich de trap met bordes naar de verdieping. Aan de straatzijde bevonden zich twee vertrekken gescheiden door schuifdeuren. Tegen de rechter gevel bevindt zich een zwartmarmeren schouw. Aan de andere zijde van de hal bevindt zich tegen de rechter gevel de oorspronkelijke woonkamer, nu kantoor. Hier bevindt zich een zwart marmeren schouw. De plafonds van de vertrekken op de begane grond zijn voorzien van midden- en hoekornamenten in Jugendstil in stuc uitgevoerd. De binnendeuren zijn voorzien van een glaspaneel.
Op de verdieping bevinden zich vier slaapkamers, alle voorzien van kraaldelen-plafonds. De binnen(paneel)deuren zijn authentiek.
De schuur bezit vijf gebinten waardoor de ruimte in zes gebintvakken is verdeeld. Elk gebint bestaat uit twee gebintstijlen, geplaatst op gemetselde poeren, die op grotere hoogte tweemaal gekoppeld zijn door ankerbalken. De gebintstijlen zijn in de lengterichting gekoppeld door een gebintplaat, die is afgeschoord op de gebintstijl. Op de bovenste ankerbalk is een A-spant geplaatst, ter ondersteuning van de nok en de bovenste gordingen. De rechter gebintstijlen zijn langer vanwege de vereiste vrije hoogte van de inrij. De gebintstijlen zijn middels een zijbeukgebintplaat gekoppeld met de muurplaat op het metselwerk. De gordingen aan beide zijden rusten op zijbeukspantbenen, die staan op de muurplaat en zijn verbonden met de gebintplaat. De zijbeukgebintplaten aan de rechter zijde zijn vanwege de vrije doorgang van de inrij hoger dan aan de linker zijde geplaatst.
De indeling uit 1912 is vrij goed gehandhaafd. Vrijwel de gehele linker zijde was in gebruik als koestal. De koestand is verdwenen en de oorspronkelijke bestrating met klinkers is vervangen door betontegels. IJzeren kolommen dragen een tasvloer boven de koestand die is uitgevoerd met vloerelementen (Belgische muurtjes) bestaande uit op het plat gemetselde baksteen met wapening. Van oorsprong bezat de schuur aan de rechter zijde achter de deur in de voorgevel tot aan de deur in de rechter zijgevel nabij de achtergevel een vrije inrij, waar aan de linker zijde een tasruimte grensde. De dorsvloer was direct achter de deur in de zijgevel gesitueerd. Over de volle breedte van de achtergevel was de paardenstal gelegen.
In de huidige situatie is de achterzijde tot showroom en kantoor verbouwd.
Waardering
De boerderij is van monumentaal belang vanwege de gaafheid van zowel het ex- als interieur. Met name de architectuur van het woonhuis is rijk gedetailleerd, hetgeen de boerderij een uiterst monumentaal voorkomen geeft. De boerderij als geheel is van belang in het straatbeeld als verwijzing naar de agrarische oorsprong van Dubbeldam.
Publicaties
- A.P. van den Hoek. Boerderijen en hun bewoners in de Groote Waard. Deel 1 'Eiland van Dordrecht'. Heinenoord 2006.
Bijlage
-
9121612.pdf (opent in een nieuw venster)