Alexanderstraat
-
Alexanderstraat 2
- Datering: 1909
- Oorspronkelijke functie: Woonhuis
- Bouwstijl: Eclecticisme
- Architect: van Hoek
- Postcode: 3314ZH
Algemene beschrijving
Woonhuis maakt als linker hoekpand deel uit van een blok van drie geschakelde woningen, gebouwd in 1909 als een van de eerste woningblokken in de Alexanderstraat.
Historie gebied
De Oranjebuurt ten zuiden van het station is een woonwijk met vooroorlogse en na-oorlogse bebouwing. De begrenzing van het vooroorlogse gebied wordt gevormd door de Dubbeldamseweg Zuid, de Mauritsweg, de Frederikstraat en de Mariastraat. Dit gebied was tot het begin van de 20e eeuw vrijwel onbebouwd, waarbij de Dubbeldamseweg de hoofdverbinding vormde tussen de stad Dordrecht en Dubbeldam. De spoorweg naar Breda (1872) was een ingrijpende verandering voor het landelijke buitengebied waarbij Dubbeldam grond moest afstaan aan de stad. De aanwezige bebouwing aan de Dubbeldamseweg bestond uit enkele buitenplaatsen, hoeves, molens en schaarse 19e-eeuwse bebouwing.
Vanaf 1904 tot ca. 1916 werd zowel ten oosten als ten westen van de Dubbeldamseweg het gebied tot aan de begraafplaats en de spoorwegovergang bebouwd. Het oostelijk deel, de Bloemenbuurt werd gerealiseerd door de Stichting Woningzorg en particulieren. De westelijke zijde kwam geheel tot stand dankzij particulier initiatief. Zo ontstonden enige straten met een ensemble van arbeiderswoningen met veel groen en gevarieerde bebouwing. Het wijkje is een voorbeeld van woningbouw onder de eerste Woningwet (1901), zonder stedenbouwkundig kader.
De grootste ontwikkelaar van de wijk was Gerrit Hoek, die zich van timmerman in loondienst had ontwikkeld tot aannemer/ontwikkelaar. In de beginjaren tekende hij zelf zijn projecten totdat het bedrijf begon te groeien en hij tekenaars en bouwkundigen in dienst nam. Vanaf 1906 had hij een compleet bedrijf waarvoor hij in de Sofiastraat een werkplaats bouwde met een bovenwoning voor zijn gezin. Dit werd al snel te klein en in 1910 bouwde hij een grotere werkplaats met magazijn, kantoor en woonhuis in de Frederikstraat, die zou uitgroeien tot een complete timmerfabriek, de Dordrechtsche Electrische Timmerfabriek De Industrie. De Eerste Wereldoorlog en de daaruit volgende economische malaise zorgde voor het einde van de timmerfabriek die in 1917 geliquideerd werd.
De wijk heeft in de loop van de tijd relatief weinig veranderingen ondergaan. Sommige woningen zijn wat ingrijpender gerenoveerd dan andere, maar het diverse karakter van de woningen met zijn veranda’s, erkers en torentjes kenmerkt nog steeds deze buurt.
Ligging
Het woningblok staat aan de zuidkant van de Alexanderstraat bij de kruising van de Willemstraat en de Frederikstraat. De woningen staan met de nok haaks op de weg.
Hoofdvorm
Het woonhuis is gebouwd op een rechthoekige plattegrond van één bouwlaag met een zolder onder een zadeldak met verlengd wolfseind. De nummers 2 en 6 zijn identiek, nummer 4 heeft een gespiegelde plattegrond.
Bouwgeschiedenis
Alexanderstraat 2 t/m 6 werd in 1909 als een van de eerste blokken aan deze straat gebouwd. Gerrit Hoek was pas enkele jaren actief als ontwikkelaar en tekende zelf de woningen. Opvallend aan deze woningen zijn de in chaletstijl uitkragende balkons in de top van de gevels.
In 1939 is een dakkapel geplaatst in de zijgevel van nummer 2. Deze gevel was vrij van andere bebouwing. Het woonhuis is later enigszins gewijzigd. Zo is er in het rechterdakvlak nog een dakkapel gebouwd en is de woning aan de achterzijde uitgebreid met aan aanbouw. Deze latere toevoegingen vallen niet onder de bescherming.
Beschrijving exterieur
De voorgevel is gemetseld in een bruine baksteen in kruisverband met gesneden voeg. Vensteropeningen hebben een hardstenen onderdorpel en een getoogde strek van rode verblendsteen met accenten in gele steen. De originele voordeur is aangepast waarbij de bovenste helft is vervangen door glas met een rooster (ca. 1950). Rechts van de voordeur zijn twee vensters met schuiframen. In de top van de gevel bevinden zich openslaande deuren naar het uitkragende balkon. Aan alle zijden is zowel boven als onder een open houten hekwerk van gestoken stijlen en regels aangebracht. Het wolfseind van het dak functioneert als overkapping en wordt ondersteund door houten kolommen. Het dak eindigt met een licht overstek en een geprofileerde houten windveer, ondersteund door houten klossen. Onder de goten zijn opengewerkte houten klossen aangebracht. De dakbedekking bestaat uit de originele kruispannen met aan de voorzijde op de nok een siersmeed ijzeren spits.
De linkerzijgevel is gecementeerd en aan het zicht onttrokken. Aan de achterzijde is op begane grond niveau de woning iets dieper. Rechts bevindt zich de achtergevel van de keuken, links een veranda onder plat dak. De veranda is later dichtgezet en van het platte dak is een balkon gemaakt. De vensteropening in de top van de gevel is hiervoor vergroot voor een openslaande deur. Het dak eindigt met een eenvoudige windveer.
Beschrijving interieur
Van het interieur is geen opname gemaakt.
Beschrijving tuin, erf, perceel
Het woonhuis grenst aan de voorzijde direct aan de openbare weg. Aan de achterzijde is een bescheiden tuin.
Waardering
Cultuurhistorische waarde
Het woningblok Alexanderstraat 2 t/m 6 heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de Oranjebuurt die voor een groot deel in de periode 1904-1916 werd ontwikkeld door Gerrit Hoek, die in de wijk zijn aannemersbedrijf vestigde. De woningen zijn een representatief voorbeeld van woningbouw op particulier initiatief die onder de eerste Woningwet werden gerealiseerd.
Architectonische waarde
De woningen hebben architectonische waarde door de karakteristieke voorgevels. Van belang zijn de uitkragende balkons met de open houten hekwerken en de smeedijzeren spitsen op het dak. De woningen zijn gebouwd in een eclectische stijl die voor die tijd gebruikelijk was. De balkons zijn geïnspireerd door de chaletstijl, terwijl de voordeuren kenmerken laten zien van de Jugendstil.
Situering
De woningen hebben ensemblewaarde in relatie tot elkaar en tot de overige vroeg 20e-eeuwse bebouwing in de omgeving. Het woningblok heeft stedenbouwkundige waarde door de ligging aan een driesprong van wegen en als eerste blok aan deze zijde van de Alexanderstraat.
Gaafheid
Het gehele woningblok is van belang door de redelijke gaafheid van de voorgevels, waarbij van Alexanderstraat 2 de voordeur is gewijzigd.
Het woonhuis verkeert aan de achterzijde in weinig oorspronkelijke staat.
Publicaties
- Arno de Grauw, Van Blekersdijk tot Kromme Zandweg: De geschiedenis van de Blekersdijk, Dubbeldamseweg, Dordwijklaan, Dubbelsteynlaan West en Kromme Zandweg, 2023.
- L. van Hoek, Baas Hoek 1880-1958: De Geschiedenis van een Dordtse Pionier op sociaal gebied, 1988.
Bijlage
-
9123681.pdf (opent in een nieuw venster)
Externe links
-
Alexanderstraat 4
- Datering: 1909
- Oorspronkelijke functie: Woonhuis
- Bouwstijl: Eclecticisme
- Architect: van Hoek
- Postcode: 3314ZH
Algemene beschrijving
Woonhuis maakt als tussenpand dat deel uit van een blok van drie geschakelde woningen, gebouwd in 1909 als een van de eerste woningblokken in de Alexanderstraat.
Historie gebied
De Oranjebuurt ten zuiden van het station is een woonwijk met vooroorlogse en na-oorlogse bebouwing. De begrenzing van het vooroorlogse gebied wordt gevormd door de Dubbeldamseweg Zuid, de Mauritsweg, de Frederikstraat en de Mariastraat. Dit gebied was tot het begin van de 20e eeuw vrijwel onbebouwd, waarbij de Dubbeldamseweg de hoofdverbinding vormde tussen de stad Dordrecht en Dubbeldam. De spoorweg naar Breda (1872) was een ingrijpende verandering voor het landelijke buitengebied waarbij Dubbeldam grond moest afstaan aan de stad. De aanwezige bebouwing aan de Dubbeldamseweg bestond uit enkele buitenplaatsen, hoeves, molens en schaarse 19e-eeuwse bebouwing.
Vanaf 1904 tot ca. 1916 werd zowel ten oosten als ten westen van de Dubbeldamseweg het gebied tot aan de begraafplaats en de spoorwegovergang bebouwd. Het oostelijk deel, de Bloemenbuurt werd gerealiseerd door de Stichting Woningzorg en particulieren. De westelijke zijde kwam geheel tot stand dankzij particulier initiatief. Zo ontstonden enige straten met een ensemble van arbeiderswoningen met veel groen en gevarieerde bebouwing. Het wijkje is een voorbeeld van woningbouw onder de eerste Woningwet (1901), zonder stedenbouwkundig kader.
De grootste ontwikkelaar van de wijk was Gerrit Hoek, die zich van timmerman in loondienst had ontwikkeld tot aannemer/ontwikkelaar. In de beginjaren tekende hij zelf zijn projecten totdat het bedrijf begon te groeien en hij tekenaars en bouwkundigen in dienst nam. Vanaf 1906 had hij een compleet bedrijf waarvoor hij in de Sofiastraat een werkplaats bouwde met een bovenwoning voor zijn gezin. Dit werd al snel te klein en in 1910 bouwde hij een grotere werkplaats met magazijn, kantoor en woonhuis in de Frederikstraat, die zou uitgroeien tot een complete timmerfabriek, de Dordrechtsche Electrische Timmerfabriek De Industrie. De Eerste Wereldoorlog en de daaruit volgende economische malaise zorgde voor het einde van de timmerfabriek die in 1917 geliquideerd werd.
De wijk heeft in de loop van de tijd relatief weinig veranderingen ondergaan. Sommige woningen zijn wat ingrijpender gerenoveerd dan andere, maar het diverse karakter van de woningen met zijn veranda’s, erkers en torentjes kenmerkt nog steeds deze buurt.
Ligging
Het woningblok staat aan de zuidkant van de Alexanderstraat bij de kruising van de Willemstraat en de Frederikstraat. De woningen staan met de nok haaks op de weg.
Hoofdvorm
Het woonhuis is gebouwd op een rechthoekige plattegrond van één bouwlaag met een zolder onder een zadeldak met verlengd wolfseind. De nummers 2 en 6 zijn identiek, nummer 4 heeft een gespiegelde plattegrond.
Bouwgeschiedenis
Alexanderstraat 2 t/m 6 werd in 1909 als een van de eerste blokken aan deze straat gebouwd. Gerrit Hoek was pas enkele jaren actief als ontwikkelaar en tekende zelf de woningen. Opvallend aan deze woningen zijn de in chaletstijl uitkragende balkons in de top van de gevels.
Van alle drie de woningen is deze in de meest originele staat.
Beschrijving exterieur
De voorgevel is gemetseld in een bruine baksteen in kruisverband met gesneden voeg. Vensteropeningen hebben een hardstenen onderdorpel en een getoogde strek van rode verblendsteen met accenten in gele steen. De originele voordeur heeft een cirkelvormig motief doorbroken door stijlen en een regel en is voorzien van een klein smeedijzeren rooster. De deur heeft een bovenraam voorzien van glas-in-lood in geometrisch motief. Links van de voordeur zijn twee vensters met schuiframen, voorzien van dubbel glas. De bovenramen van glas-in-lood zijn bewaard en staan op de vensterbank tegen de inkijk.
In de top van de gevel bevinden zich openslaande deuren naar het uitkragende balkon.
Aan alle zijden is zowel boven als onder een open houten hekwerk van gestoken stijlen en regels aangebracht. Het wolfseind van het dak functioneert als overkapping en wordt ondersteund door houten kolommen. Ten tijde van de opname was een van de kolommen in afwachting van een reparatie die inmiddels is uitgevoerd. Het dak eindigt met een licht overstek en een geprofileerde houten windveer, ondersteund door houten klossen. Onder de goten zijn opengewerkte houten klossen aangebracht. De dakbedekking bestaat uit de originele kruispannen met aan de voorzijde op de nok een siersmeed ijzeren spits.
Aan de achterzijde is op begane grond niveau de woning iets dieper. Links bevindt zich de achtergevel van de keuken, rechts een veranda onder plat dak. Vensteropeningen zijn licht getoogd. In de gevel van de keuken is een keukendeur met bovenraam met links daarvan een stolpraam met bovenraam. Bij de veranda bestaat het venster uit openslaande deuren met zijramen en bovenramen. Kozijnen en ramen zijn origineel evenals de bovenramen voorzien van eenvoudig glas-in-lood. Aan de buitenzijde is dit aan het zicht onttrokken door de plaatsing van voorzetramen. In de top van de gevel is een rechthoekig venster met een gemoderniseerd raam. De achtergevel bestond oorspronkelijk uit schoon metselwerk en is later geheel wit gekeimd.
Beschrijving interieur
De plattegrond van de woning bestaat uit een gang met een trap aan de rechterzijde, uitkomend bij de keuken. Links is de woonruimte verdeeld in een voor- en achterkamer, gescheiden door kasten-en-suite met schuifdeuren voorzien van glas-in-lood. In beide kamers is een zwart marmeren schouw en zijn de stucplafonds uitgevoerd met lijstwerk en een middenrozet (Jugendstil). Houten paneeldeuren zijn nog alle aanwezig. De houten trap heeft een trappaal van gestoken hout en een trapleuning met houten stijlen. Aan de muurzijde bevindt zich een smeedijzeren leuning.
De zolderverdieping is verdeeld in een voor- en achterkamer met daartussen de badkamer. Nog originele wanden bestaan uit houten schotten met kraaldelen.
Beschrijving tuin, erf, perceel
Het woonhuis grenst aan de voorzijde direct aan de openbare weg. Aan de achterzijde is een bescheiden tuin. Alexanderstraat 4 en 6 hebben een gedeelde schuur onder één dak. Deze is van latere datum en valt niet onder de bescherming.
Waardering
Cultuurhistorische waarde
Het woningblok Alexanderstraat 2 t/m 6 heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de Oranjebuurt die voor een groot deel in de periode 1904-1916 werd ontwikkeld door Gerrit Hoek, die in de wijk zijn aannemersbedrijf vestigde. De woningen zijn een representatief voorbeeld van woningbouw op particulier initiatief die onder de eerste Woningwet werden gerealiseerd.
Architectonische waarde
De woningen hebben architectonische waarde door de karakteristieke voorgevels. Van belang zijn de uitkragende balkons met de open houten hekwerken en de smeedijzeren spitsen op het dak. De woningen zijn gebouwd in een eclectische stijl die voor die tijd gebruikelijk was. De balkons zijn geïnspireerd door de chaletstijl, terwijl de voordeuren kenmerken laten zien van de Jugendstil. De woning is van belang door het interieur dat grotendeels in originele staat is en een goed voorbeeld van een arbeiderswoning uit het begin van de 20e eeuw. Van belang zijn onder andere de indeling met voor- en achterkamer, de kasten-en-suite, de geornamenteerde plafonds en de trap.
Situering
De woningen hebben ensemblewaarde in relatie tot elkaar en tot de overige vroeg 20e-eeuwse bebouwing in de omgeving. Het woningblok heeft stedenbouwkundige waarde door de ligging aan een driesprong van wegen en als eerste blok aan deze zijde van de Alexanderstraat.
Gaafheid
Het gehele woningblok is van belang door de redelijke gaafheid van de voorgevels. Alexanderstraat 4 is van belang door de gaafheid van het exterieur met originele vensters aan de voor- en achterzijde en het interieur, dat behalve moderniseringen van badkamer en keuken vrijwel in originele staat is.
Publicaties
- Arno de Grauw, Van Blekersdijk tot Kromme Zandweg: De geschiedenis van de Blekersdijk, Dubbeldamseweg, Dordwijklaan, Dubbelsteynlaan West en Kromme Zandweg, 2023.
- L. van Hoek, Baas Hoek 1880-1958: De Geschiedenis van een Dordtse Pionier op sociaal gebied, 1988.
Bijlage
-
9123682.pdf (opent in een nieuw venster)
Externe links
-
Alexanderstraat 6
- Datering: 1909
- Oorspronkelijke functie: Woonhuis
- Bouwstijl: Eclecticisme
- Architect: van Hoek
- Postcode: 3314ZH
Algemene beschrijving
Woonhuis maakt als rechter hoekpand deel uit van een blok van drie geschakelde woningen, gebouwd in 1909 als een van de eerste woningblokken in de Alexanderstraat.
Historie gebied
De Oranjebuurt ten zuiden van het station is een woonwijk met vooroorlogse en naoorlogse bebouwing. De begrenzing van het vooroorlogse gebied wordt gevormd door de Dubbeldamseweg Zuid, de Mauritsweg, de Frederikstraat en de Mariastraat. Dit gebied was tot het begin van de 20e eeuw vrijwel onbebouwd, waarbij de Dubbeldamseweg de hoofdverbinding vormde tussen de stad Dordrecht en Dubbeldam. De spoorweg naar Breda (1872) was een ingrijpende verandering voor het landelijke buitengebied waarbij Dubbeldam grond moest afstaan aan de stad. De aanwezige bebouwing aan de Dubbeldamseweg bestond uit enkele buitenplaatsen, hoeves, molens en schaarse 19e-eeuwse bebouwing.
Vanaf 1904 tot ca. 1916 werd zowel ten oosten als ten westen van de Dubbeldamseweg het gebied tot aan de begraafplaats en de spoorwegovergang bebouwd. Het oostelijk deel, de Bloemenbuurt werd gerealiseerd door de Stichting Woningzorg en particulieren. De westelijke zijde kwam geheel tot stand dankzij particulier initiatief. Zo ontstonden enige straten met een ensemble van arbeiderswoningen met veel groen en gevarieerde bebouwing. Het wijkje is een voorbeeld van woningbouw onder de eerste Woningwet (1901), zonder stedenbouwkundig kader.
De grootste ontwikkelaar van de wijk was Gerrit Hoek, die zich van timmerman in loondienst had ontwikkeld tot aannemer/ontwikkelaar. In de beginjaren tekende hij zelf zijn projecten totdat het bedrijf begon te groeien en hij tekenaars en bouwkundigen in dienst nam. Vanaf 1906 had hij een compleet bedrijf waarvoor hij in de Sofiastraat een werkplaats bouwde met een bovenwoning voor zijn gezin. Dit werd al snel te klein en in 1910 bouwde hij een grotere werkplaats met magazijn, kantoor en woonhuis in de Frederikstraat, die zou uitgroeien tot een complete timmerfabriek, de Dordrechtsche Electrische Timmerfabriek De Industrie. De Eerste Wereldoorlog en de daaruit volgende economische malaise zorgde voor het einde van de timmerfabriek die in 1917 geliquideerd werd.
De wijk heeft in de loop van de tijd relatief weinig veranderingen ondergaan. Sommige woningen zijn wat ingrijpender gerenoveerd dan andere, maar het diverse karakter van de woningen met zijn veranda’s, erkers en torentjes kenmerkt nog steeds deze buurt.
Ligging
Het woningblok staat aan de zuidkant van de Alexanderstraat bij de kruising van de Willemstraat en de Frederikstraat. De woningen staan met de nok haaks op de weg.
Hoofdvorm
Het woonhuis is gebouwd op een rechthoekige plattegrond van één bouwlaag met een zolder onder een zadeldak met verlengd wolfseind. De nummers 2 en 6 zijn identiek, nummer 4 heeft een gespiegelde plattegrond.
Bouwgeschiedenis
Alexanderstraat 2 t/m 6 werd in 1909 als een van de eerste blokken aan deze straat gebouwd. Gerrit Hoek was pas enkele jaren actief als ontwikkelaar en tekende zelf de woningen. Opvallend aan deze woningen zijn de in chaletstijl uitkragende balkons in de top van de gevels.
Het huis is vanaf 1996 gemoderniseerd, onder andere de keuken, de badkamer en de ramen aan de voorzijde.
Beschrijving exterieur
De voorgevel is gemetseld in een bruine baksteen in kruisverband met gesneden voeg. Vensteropeningen hebben een hardstenen onderdorpel en een getoogde strek van rode verblendsteen met accenten in gele steen. De originele voordeur heeft een cirkelvormig motief doorbroken door stijlen en een regel en is voorzien van een klein smeedijzeren rooster. De deur heeft een bovenraam voorzien van glas-in-lood in geometrisch motief.
Rechts van de voordeur zijn twee vensters met voormalige schuiframen, voorzien van dubbel glas en ventilatieroosters. De bovenramen van glas-in-lood zijn bewaard en staan op de vensterbank tegen de inkijk. In de top van de gevel bevinden zich openslaande deuren naar het uitkragende balkon. Aan alle zijden is zowel boven als onder een open houten hekwerk van gestoken stijlen en regels aangebracht. Het wolfseind van het dak functioneert als overkapping en wordt ondersteund door houten kolommen. Het dak eindigt met een licht overstek en een geprofileerde houten windveer, ondersteund door houten klossen. Onder de goten zijn opengewerkte houten klossen aangebracht. De dakbedekking bestaat uit de originele kruispannen met aan de voorzijde op de nok een siersmeed ijzeren spits.
Aan de achterzijde is op begane grond niveau de woning iets dieper. Rechts bevindt zich de achtergevel van de keuken, links een veranda onder plat dak. Vensteropeningen zijn licht getoogd. In de gevel van de keuken is het kozijn met deur en ramen gemoderniseerd. Bij de veranda bestaat het venster uit openslaande deuren met zijramen en bovenramen. Kozijn, deur en ramen zijn origineel. Aan de buitenzijde is dit aan het zicht onttrokken door de plaatsing van voorzetramen. In de top van de gevel is een rechthoekig venster met een gemoderniseerd raam. De achtergevel bestond oorspronkelijk uit schoon metselwerk en is later geheel wit gekeimd.
Beschrijving interieur
De plattegrond van de woning bestaat uit een gang met een trap aan de linkerzijde, uitkomend bij de keuken. De leuning van de trap ontbreekt. Rechts is de woonruimte, voorheen verdeeld in een voor- en achterkamer. Houten paneeldeuren zijn nog alle aanwezig. De zolderverdieping is verdeeld in een ruime overloop met een voorkamer en twee achterkamers, waaronder een moderne badkamer.
Beschrijving tuin, erf, perceel
Het woonhuis grenst aan de voorzijde direct aan de openbare weg. Aan de achterzijde is een bescheiden tuin. Alexanderstraat 4 en 6 hebben een gedeelde schuur onder één dak.
Deze is van latere datum en valt niet onder de bescherming.
Waardering
Cultuurhistorische waarde
Het woningblok Alexanderstraat 2 t/m 6 heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de Oranjebuurt die voor een groot deel in de periode 1904-1916 werd ontwikkeld door Gerrit Hoek, die in de wijk zijn aannemersbedrijf vestigde. De woningen zijn een representatief voorbeeld van woningbouw op particulier initiatief die onder de eerste Woningwet werden gerealiseerd.
Architectonische waarde
De woningen hebben architectonische waarde door de karakteristieke voorgevels. Van belang zijn de uitkragende balkons met de open houten hekwerken en de smeedijzeren spitsen op het dak. De woningen zijn gebouwd in een eclectische stijl die voor die tijd gebruikelijk was. De balkons zijn geïnspireerd door de chaletstijl, terwijl de voordeuren kenmerken laten zien van de Jugendstil. Het interieur is van belang zover het originele onderdelen betreft, waaronder de trap en de paneeldeuren.
Situering
De woningen hebben ensemblewaarde in relatie tot elkaar en tot de overige vroeg 20e-eeuwse bebouwing in de omgeving. Het woningblok heeft stedenbouwkundige waarde door de ligging aan een driesprong van wegen en als eerste blok aan deze zijde van de Alexanderstraat.
Gaafheid
Het gehele woningblok is van belang door de redelijke gaafheid van de voorgevels.
Publicaties
- Arno de Grauw, Van Blekersdijk tot Kromme Zandweg: De geschiedenis van de Blekersdijk, Dubbeldamseweg, Dordwijklaan, Dubbelsteynlaan West en Kromme Zandweg, 2023.
- L. van Hoek, Baas Hoek 1880-1958: De Geschiedenis van een Dordtse Pionier op sociaal gebied, 1988.
Bijlage
-
9123683.pdf (opent in een nieuw venster)
Externe links