Inleiding
Uit 1890 daterend, vrijstaand voormalig GEMEENTEHUIS van de in 1971 opgeheven gemeente Dubbeldam. Het gemeentehuis is gebouwd door aannemer Leendert Kooyman, naar een ontwerp van de architect A. van der Linden. Het voormalige gemeentehuis bevatte oorspronkelijk tevens een klein cachot, waarvan de situering nog aan het exterieur is terug te vinden. Het exterieur van het gebouw heeft de stilistische kenmerken van het in de bouwtijd nog gangbare Eclecticisme, terwijl het interieur in de jaren dertig van de twintigste eeuw is verbouwd en voorzien van een voor het interbellum kenmerkende, sterk decoratieve afwerking.
Na de opheffing van de gemeente Dubbeldam in 1971 kreeg het pand een kantoorfunctie. Bij een verbouwing in 1972 is onder meer de oorspronkelijke ruimteindeling gewijzigd.
Omschrijving
Het voormalige gemeentehuis is opgetrokken vanuit een rechthoekige plattegrond en heeft een verdieping onder een met pannen gedekt schilddak. De gevels zijn opgetrokken in schone en gepleisterde baksteen en zijn voorzien van rechtgesloten vensters op de verdieping en getoogde gevelopeningen op de begane grond, die staan achter decoratieve raamijzers. De vrij lage, geheel gepleisterde begane grond is aan de voorgevel en de beide zijgevels gepleisterd en voorzien van liggende schijnvoegen. Deze gevels hebben een blauw-grijze plint en over alle drie gevels doorgetrokken geprofileerde lijst die ook als onderdorpel fungeert. Tussen de beide bouwlagen ligt een geprofileerde cordonlijst. Deze drie gevels worden beëindigd door een entablement met een geprofileerde kroonlijst. De sobere, geheel gepleisterde achtergevel mist het entablement.
De naar de weg gekeerde, symmetrische voorgevel is drie-assig met een hoger opgaande, geheel bepleisterde grijs-blauwe middentravee met een bekroning in de vorm van een rechthoekige toren. De begane grond bevat een licht getoogde, diepliggende dubbele deur, die staat boven een hardstenen stoepje. Het venster aan weerszijden bevat een raam met middenstijl. De ramen van de drie grote verdiepingsvensters hebben bovenramen met glas-in-lood, en een geprofileerde omlijsting met een eveneens geprofileerde kroonlijst. In het torenlichaam een kleiner venster, eveneens met geprofileerde omlijsting en voorzien van een bewerkte middenstijl, waarboven het bouwjaar van het pand. De toren wordt aan vier zijden beëindigd door een entablement, waarop een attiek die aan drie zijden wordt doorbroken door een ronde wijzerplaat van het uurwerk. De toren staat onder een octogonale, met leien in maasdekking gedekte spits met een piron op de zinken bekroning. Aan weerszijden van de toren wordt de gevel door een attiek afgesloten.
De linker zijgevel bevat op de begane grond een venster met vierruits raam en twee kleinere vensters hier links van. In de verdieping staat links naast een smal staand venster een reeks van vier kleine vensters met glas-in-lood. Hieronder staan nog twee vensters van verschillend formaat.
De achtergevel bevat op de begane grond een deur, een groter en twee kleinere vensters. Het hoog in deze bouwlaag staande, rechter venstertje is getoogd en voorzien van tralies. Hierachter bevond zich ooit het cachot van de gemeente Dubbeldam. De drie grote verdiepingsvensters zijn voorzien van glas-in-lood in de bovenramen met middenstijl.
De rechter zijgevel bevat een reeks van vier identieke vensters en rechts hiervan een tweetal kleinere vensters. De drie verdiepingsvensters zijn als die in de achtergevel.
Het interieur is voor een belangrijk deel in de jaren dertig staat bewaard gebleven. Vanuit een betegeld, open ingangsportaal met links en rechts een deur en een tegellambrizering loopt vanuit een brede doorgangstoog een royale stenen trap naar boven. De trap heeft eveneens een tegellambrizering. De trap voert rechtstreeks naar een dubbele paneeldeur. De linker lambrizering is veelzijdig uitgemetseld op de overloop. Deze betegelde uitmetseling is voorzien van een glas-in-lood versiering en is tevens een onderdeel van een zitbank, die een geheel vormt met de scheimuur tussen de trapopgang en de gang ernaast. Deze muur bevat drie smalle openingen met betegelde onderranden. De wanden van de verdiepingsgang zijn eveneens voorzien van een tegellambrizering. De raadzaal bevat houten paneeldeuren, een lambrizering van houten panelen, een parketvloer en gebrandschilderde glazen in de bovenramen. Een tweede, smaller trappenhuis met steektrappen naar de kaplaag en de torenverdieping heeft eveneens een betegelde vloer, een betegelde lambrizering en bezit aan het tussenbordes twee traplichten met glas-in-lood. De kapconstructie van de houten kap is een samenstel van Hollandse spanten met hangstijlen en gordingen. Het dak is voorzien van een daklicht op de nok.
Waardering
Het voormalige gemeentehuis is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de stedenbouwkundige waarde.
- Het voormalige gemeentehuis heeft cultuurhistorsiche waarde vanwege de oorspronkelijke functie en als een goede representant van een type.
- Het gemeentehuis heeft stedenbouwkundige waarde als een beeldbepalend object in het centrum van Dubbeldam.
- Het voormalige gemeentehuis heeft architectuurhistorische waarde vanwege de voor de verschillende (ver)bouwtijden karakteristieke vormgeving, materiaalgebruik en detaillering van in- en exterieur.
- Het voormalige gemeentehuis is tevens van belang vanwege de grote mate van gaafheid van zowel het exterieur als belangrijke delen van het interieur.
Publicaties
- Arno de Grauw, Van Blekersdijk tot Kromme Zandweg: De geschiedenis van de Blekersdijk, Dubbeldamseweg, Dordwijklaan, Dubbelsteynlaan West en Kromme Zandweg, 2023.
Externe links
