Gemeentelijke monumenten

Adriaan van Bleijenburgstraat 23-25

  • Datering: 1904
  • Oorspronkelijke functie: Woonhuis
  • Bouwstijl: Neorenaissance
  • Postcode: 3311LA

 

Algemene beschrijving

Tussenpand in straatwand, samengevoegde boven- en benedenwoning.

Ligging

Pand is onderdeel van een straatwand, lopend vanaf de Cornelis van Beverenstraat tot de achterzijde van de hoekbebouwing met de Blekersdijk.

Hoofdvorm

Rechthoekig grondplan in twee bouwlagen met kap.

Bouwgeschiedenis

Het gebied waar de Adriaan van Bleijenburgstraat is gelegen was tot 1898 onderdeel van het landgoed Villa Maria. Het landgoed bestond uit een villa (hoek Singel / Johan de Wittstraat) met tuinen, broeikassen en landerijen. Op 3 mei 1898 gaat de gemeenteraad van Dordrecht akkoord met een plan van bebouwing van J.C. Schotel – schoorsteenveger en metselaar – en G. Schouten – meester timmerman, die het landgoed in eigendom hadden verworven. Het plan omvatte de aanleg en bebouwing van de Adriaan van Bleijenburgstraat, de Wilhelminastraat, de Cornelis van Beverenstraat en het aangrenzende gedeelte van de Blekersdijk. Het wegenplan wordt nog in hetzelfde jaar gerealiseerd en de kavels worden uitgegeven. Bij besluit van 26 juni 1900 wordt de straatnaam officieel vastgesteld.

Op 21 juni 1904 wordt het ontwerp voor twee woonhuizen (Adriaan van Bleyenburgstraat 23/25 en 27/29) vergund. Dit plan wordt gewijzigd, er worden uiteindelijk drie woningen gerealiseerd, waarbij tussen de beide panden een derde pand wordt geplaatst.

In 1919 wordt op aanvraag van J.H. Kenniphaas een schoorsteen geplaatst op het uitbouwtje aan de achterzijde.

In 1935 wordt het bovenhuis (nummer 25), aangepast als aan NV Levensverzekering Maatschappij Arnhem, vergunning wordt verleend “voor het inbreken en aanmetselen van lichtkozijnen in de achtergevel, het plaatsen van dakvensters, het verbeteren van het privaat op zolder en het aanbrengen van een dakvenster voor ventilatie in privaat, het inbreken door een lichtkozijn in de alkoof”.

In 1941 verkrijgt F.C. Koch vergunning “voor het gedeeltelijk veranderen van de achtergevel, aanbrengen dakvenster, verhoging afdak”. Deze wijzigingen hebben betrekking op de achtergevel van het woonhuis op de begane grond.

In 2006 vindt funderingsherstel plaats en een grootscheepse (interne) verbouwing.

Woning nummer 23 bezat tot 1919 huisnummer 11 en daarna tot 1949 huisnummer 13.

Woning nummer 25 bezat tot 1919 huisnummer 11 en daarna tot 1949 huisnummer 13- rood.

Beschrijving exterieur per gevel

(het pand is in oorsprong het spiegelbeeld van Adriaan van Bleijenburgstraat 31/33)

Voorgevel

De gevel heeft drie traveeën en wordt beëindigd door een kroonlijst.

Boven een plint met een bekleding van hardstenen platen is de gevel opgetrokken in licht bruinrode baksteen in kruisverband. Gecementeerde speklagen van drie metselgangen hoog onderbreken het metselwerk ter hoogte van de onder- en bovendorpel, de wisseldorpel en halverwege het onderraam van de vensters. De borstwering op de verdieping wordt afgesloten met een doorlopende geprononceerde waterslaglijst, die tevens fungeert als lekdorpel bij de vensteropeningen.

De kroonlijst is opgebouwd uit een gecementeerd fries met dito consoles, die de uitkragende gelijste houten bakgoot dragen.

De vensteropeningen op de begane grond zijn aan de bovenzijde voorzien van een sluiting in de vorm van een steens korfboog in hardrode strengperssteen, waarin gecementeerde blokjes en een sluitsteen zijn opgenomen. Boven de rechte kozijnen is de zwik afgewerkt met polychrome tegels met een geometrisch patroon. Op de verdieping zijn de vensteropeningen gesloten middels een gecementeerde gelijste latei, waar boven in het metselwerk een tweesteens ontlastingsboog is opgenomen, uitgevoerd in hardrode strengperssteen met gecementeerde blokjes en een sluitsteen.

Alle ramen en kozijnen op de begane grond en verdieping zijn vernieuwd in hout. De B- indeling is gehandhaafd. De beglazing is vervangen door dubbele beglazing.

De entree is gesitueerd in de linker travee. Een binnen de gevellijn gesitueerd hardstenen stoepje leidt naar de terugliggende houten pui met nieuwe houten deur en aan weerszijden een glaspaneel. De bovenlichten van de oorspronkelijk twee deuren zijn nog in tact.

Aan de rechterzijde staat boven de kroonlijst in de lijn van de gevel een gemetselde dakkapel. De dakkapel bezit aan weerszijden van de vensteropening gemetselde pilasters, die een gecementeerde kroonlijst dragen. Op de kroonlijst bevindt zich een gecementeerd driehoekig fronton, bekroond met een piron. Aan de dakkapel zijn gecementeerde klauwstukken aangebracht.

Links naast de dakkapel staat in het dakvlak een kleinere dakkapel met plat dak. Aan de voorzijde bevinden zich hier ongedeelde stolpramen. Deze dakkapel dateert uit 1935.

Achtergevel

De achtergevel bestaat uit drie bouwlagen met een mansarde beëindiging met houten daklijst.

Boven een gecementeerde plint is de gevel opgetrokken in bruinrode baksteen in kruisverband. De vensteropeningen zijn aan de bovenzijde gesloten met een anderhalfsteens hanekam.

Op de begane grond is links een volledig vernieuwde houten veranda en rechts, in de iets uitgebouwde keuken, een deur met bovenlicht. De veranda is aan de tuinzijde begrensd door vier ranke kolommen, die een houten lijst dragen. Tussen de kolommen is de onderzijde in de buitenste velden gedicht met een leuning op gedraaide houten spijlen. Aan de bovenzijde zijn de kolommen in de buitenste velden verbonden met gekruiste schoren en in het midden met een gebogen ligger.

De vroegere aanbouw rechts is gesloopt tot op de lijn van de veranda.

De achterzijde van de veranda wordt gevormd door de achtergevel met een houten pui met dubbele deuren met zijramen en bovenlichten boven de deuren en ramen. Deze houten deuren en ramen zijn in 2006 volledig vernieuwd.

De overgang naar de verdieping werd gemarkeerd door een over de volle breedte van de gevel doorlopende vlakke houten lijst. Op de verdieping en de ondiepe uitbouw van de keuken is een balkon dat rust op de veranda.

Op de verdieping is een dubbele deur en een raam. Kozijnen en ramen zijn vernieuwd.

In de geveltop zijn in 1935 drie vensteropeningen gemaakt. De kozijnen en ramen zijn vernieuwd.

Kap

De mansardekap is aan de voorzijde voorzien van een schild. In de zijdakvlakken zijn dakkapellen aangebracht. Het dak is bedekt met betonnen sneldekkers.

Beschrijving interieur per bouwlaag

Begane grond

Het interieur is volledig gemoderniseerd.

De indeling op de begane grond is volledig gewijzigd, evenals de trap naar de eerste verdieping. Links is een hal met tegenover de entree het toilet. Rechts is een deur naar een L-vormige ruimte, met achter het toilet de keuken met een open verbinding naar de woonkamer.

Eerste verdieping

Ook de eerste verdieping is gemoderniseerd en de hoofdindeling is gedeeltelijk gewijzigd. In de kamer rechts voor is nog een oorspronkelijke zwartmarmeren schouw aanwezig in art deco stijl met groengeaderd middenornament. In deze kamer is ook nog de wand aanwezig met het en suite kozijn naar de alkoofruimte. De deuren zijn nieuw.

Aan de achterzijde is over de gehele breedte van het pand een badkamer gemaakt.

De trap, hoofdbaluster en ijzeren trapleuning naar de zolder zijn nog origineel.

Zolder

De kapconstructie is nog in tact, het dak is wel geïsoleerd. De zolder is opnieuw ingedeeld.

Beschrijving tuin

De tuin bezit geen monumentale waarden.

Waardering

Cultuurhistorische waarde

Het pand is van cultuurhistorische waarde als uiting van de sociaal-economische en maatschappelijke ontwikkeling van Dordrecht, waarbij in de negentiende-eeuwse schil woningbouw voor de middenklasse werd gerealiseerd.

Architectonische waarde

Het pand is van architectonische waarde omdat de architectuur van het object een gaaf en herkenbaar voorbeeld is van een kenmerkende cultuurhistorische ontwikkeling in de bouwkunst.

De voor de bouwtijd typerende bouwstijl is kenmerkend voor de architectonische opzet van het object.

Gaafheid

Het object is intern gewijzigd waardoor de cultuurhistorische en architectonische waarden intern slechts ten dele bewaard zijn gebleven. In het exterieur is de aantasting van ondergeschikt belang. De bouwkundige staat is redelijk tot goed.

Situering

Het object heeft als onderdeel van een in één bouwfase gerealiseerd complex van drie panden een hoge ensemblewaarde.

Unieke waarde

Als onderdeel van een in één bouwfase gerealiseerd complex van drie panden, dat redelijk gaaf bewaard is gebleven, bezit het object in architectonisch en bouwkundig opzicht een zeldzaamheidswaarde.

Bijlage



Woont u in Dordrecht in een gemeentelijk- of rijksmonument en wilt u zelf ook een monumentenschildje op uw pand? Bestel hier een schildje (met of zonder QR code).