Algemene beschrijving
Bedrijfsruimte en bovenwoning, nu woonhuis.
Ligging
Het pand is gelegen in een gesloten gevelwand aan de Aardappelmarkt, aan de linkerzijde grenzend aan een ongeveer gelijktijdig gerestaureerd pand.
Hoofdvorm
Pand op rechthoekig grondplan in drie bouwlagen, waarvan de bovenste in de kap.
Bouwgeschiedenis
Dordrecht is ontstaan in de twaalfde eeuw als ontginningsnederzetting in een uitgestrekt veenmoeras, precies daar waar de brede zeestromen overgaan in binnenwateren. De schippers moesten hier hun goederen overladen van zeeschepen in binnenschepen. In 1410 werd de Nieuwe Haven aangelegd; door het ophogen van een zandplaat in de rivier ontstond tussen zandplaat en rivier een haven die in westelijke richting op de Merwe uitmondde.
Tot in de 18e eeuw werd de huidige Aardappelmarkt "bij Sint Joost" genoemd, naar de kapel die op de hoek stond. Vanaf de 18e eeuw komt de benaming Aardappelmarkt voor; tot ver in de 19e eeuw werden hier aardappels verhandeld.
In 1896 wordt naar ontwerp van Jan Degens & Zn timmerlieden en aannemers te Dordrecht de onderpui van het bestaande pand gewijzigd. Naast de deur naar de bovenwoning wordt een pui met drie deuren gerealiseerd, die vermoedelijk toegang gaf tot een bedrijfsruimte op de begane grond.
In januari 1967 wordt een vergunning verleend voor een ingrijpende restauratie en herindeling van het pand. Voor de verbouwing was de begane grond bereikbaar via een centrale deur in een pui met aan weerszijden een venster. Achter een voorruimte liep tegen de rechter bouwmuur een gang tot de deur in de achtergevel. Bij de verbouwing worden de voor- en achtergevel historiserend gerestaureerd en worden alle niveaus heringedeeld. Een nieuwe doorgaande spiltrap wordt tegen de rechter bouwmuur geplaatst.
In de jaren zestig is men begonnen met het geven van namen aan panden aan de Aardappelmarkt die verwijzen naar een bepaald ras aardappel.
Beschrijving exterieur per gevel
Voorgevel
De voorgevel telt drie bouwlagen en wordt beëindigd middels een eenvoudige houten kroonlijst. Op de fries is de naam van het pand "BINT" geschilderd.
De pui op de begane grond is bij de restauratie van 1967 gerealiseerd en wordt afgesloten door een houten lijst waar achter een puibalk. Onder de balk is de pui boven de geschilderde plint opgetrokken in licht bruinrode baksteen in kruisverband met platvol voegwerk. De gevel bestaat op dit niveau vrijwel geheel uit een houten pui met centraal een deuropening met een houten deur met een dicht onderpaneel en een zesruit bovenpaneel. Boven het kalf bevindt zich een bovenlicht met een roedeverdeling in de vorm van twee cirkels. Aan weerszijden van de deuropening bevindt zich een vensteropening met een schuifvenster met een negenruits onder- en bovenraam.
De gevel is boven de puibalk opgetrokken in roodbruine baksteen in een onregelmatig kruisverband met gesneden voegwerk. Op de verdieping bevinden zich twee vensteropeningen met in het kozijn een schuifvenster met een negenruits onderraam en een zesruits bovenraam.
Op de zolderverdieping bevinden zich twee vensteropeningen met in het kozijn een schuifvenster met een zesruits onderraam en een drieruits bovenraam.
Achtergevel
De trap gevel is opgetrokken in licht bruinrode baksteen in kruisverband met platvol voegwerk. Ankers markeren de ligging van de balklagen van de verdieping en de zolder en de gordingen en nok. De traptreden zijn afgewerkt met een hardstenen dekplaat.
Op de begane grond bevindt zich aan de linker zijde een deuropening met een houten deur met een dicht onderpaneel en een zesruit bovenpaneel. Boven het kalf bevindt zich een zesruits bovenlicht. Rechts daarvan bevinden zich twee vensteropeningen met een schuifvenster met een negenruits onder- en bovenraam.
Op de verdieping bevinden zich twee vensteropeningen met in het kozijn een schuifvenster met een negenruits onderraam en een zesruits bovenraam.
Op de zolderverdieping bevindt zich een vensteropening met in het kozijn een negenruits raam.
Kap
Het zadeldak met een klein wolfseind aan de voorzijde is gedekt met rode verbeterd hollandse pannen.
In het rechter dakvlak bevindt zich tegen de achterzijde van de voorgevel een kleine dakkapel met aan de voorzijde een zesruits raam.
Beschrijving interieur per bouwlaag
Geen opname.
Beschrijving tuin
De tuin bezit geen monumentale waarden.
Waardering
Cultuurhistorische waarde
Het pand is van cultuurhistorisch belang als een voorbeeld van een pand met een lange historie waarin een bedrijfsruimte in combinatie met een bovenwoning aanwezig was, op een locatie waar van oudsher bedrijven en woningen gevestigd waren.
Architectonische waarde
Het pand is van architectuurhistorisch belang als representatief voorbeeld van de restauratie opvattingen in de jaren '70 van de vorige eeuw die uitgingen van reconstructie of het pand weer terugbrengen in de stijl van een bepaalde periode. Hoewel compleet gemoderniseerd, heeft het pand een monumentale uitstraling. Het pand is van bouwhistorisch belang vanwege het vermoeden van een ouder casco.
Gaafheid
Het exterieur, zoals gerestaureerd in de jaren '70, is geheel gaaf.
De bouwkundige staat is goed.
Situering
Het pand heeft een ensemblewaarde in relatie met het pand Aardappelmarkt 23-25. Beide panden zijn ongeveer in dezelfde tijd gerestaureerd door de Dordtse architect Th.P.C. van Halewijn. Het pand heeft stedenbouwkundige waarde als onderdeel van de monumentale gevelreeks aan de Aardappelmarkt in beschermd stadsgezicht en door zijn ligging in de as van de Varkenmarkt.
Bijlage
-
9122267.pdf (opent in een nieuw venster)